تربیت دینی در عصر پست مدرن

دکتر حکیمه‌‌السادات شریف‌زاده؛ استادیار گروه علوم تربیتی دانشکده علوم انسانی و اجتماعی دانشگاه مازندران

[e-mail]

چکیده

برای تربیت دینی انسان در دنیای امروز با توجه به تغییراتی که در حوزۀ بینش‌‌ها و ارزش‌ها پیدا کرده است توجه به ویژگی‌‌های عصر پست‌مدرن ضروری است؛ البته بررسی این ویژگی‌ها دشواری‌‌های بسیاری دارد؛ زیرا اظهارات و دیدگاه‌های زیادی وجود دارند؛ اما درهرحال باید به مکاتب مختلف فکری و تحولات مهم در این دوران نظری بیفکنیم. از ویژگی‌های مهم عصر پست‌مدرن، گسترش سریع اطلاعات، وسعت یافتن ارتباطات، جهانی‌شدن، پیشرفت فزایندة فن‌‌آوری، کثرت‌گرایی فرهنگی و بروز بحران‌‌های فردی و اجتماعی است. دیگر آنکه جایگاه دین در عصر پست‌مدرن، مورد بازنگری و برخلاف تصور عده‌‌ای رویکرد دینی مورد توجه قرار گرفته است؛ بنابراین در بستر جدید، تربیت دینی معنایی خاص پیدا می‌‌کند یعنی باید از عناصر عقلانیت، به دست آوردن معیارها و نقادی برخوردار باشد. در این مقاله پس از مطرح ساختن ویژگی عصر پست‌مدرن، مؤلفه‌‌های تربیت دینی با توجه به شرایط حاضر مورد بحث و بررسی قرار می‌‌گیرد؛ و در انتها پیشنهاد‌های عملی در این زمینه ارائه خواهد شد.

واژگان کلیدی: تربیت دینی، عصر پست‌مدرن، مؤلفه‌‌های تربیت  

دریافت
حجم: 742 کیلوبایت

.

آسیب شناسی فضای مجازی، بررسی تأثیر استفاده از اینترنت بر انزوای اجتماعی دانشجویان

نویسنده: علی ربیعی، فرشته محمد زاده یزد

چکیده:

اینترنت در حال دگرگون ساختن سیمای زندگی روزانه جوامع، به ویژه قشر جوان است. جاذبه اینترنت باعث شده بسیاری از جوانان به جای تعامل با همسالان و والدین خود، رایانه را برگزینند که این موضوع باعث بوجود آمدن انزوای اجتماعی در میان آنان می شود. هدف این مقاله بررسی آسیب شناختی فضای مجازی است. به این منظور، تأثیر استفاده از اینترنت بر انزوای اجتماعی جوانان در میان 220 دانشجو در مقطع مختلف تحصیلی با به کارگیری پرسشنامه محقق ساخته و استفاده از پرسشنامه اینترنتی مورد بررسی قرار گرفته است، یافته ها حاکی از آن است که یکی از متغیر هایی که بیشترین اثر را بر انزوای اجتماعی دارد، استفاده اجتماعی از اینترنت است. نتیجه تحقیق حاکی از آن است که استفاده اجتماعی از اینترنت با بتای 24 درصد دارای تأثیر مستقیمی بر انزوای اجتماعی است.

واژگان کلیدی: فضای مجازی اینترنت، آسیب شناسی، انزوای اجتماعی، استفاده اجتماعی

دریافت
حجم: 423 کیلوبایت

بررسی آسیبها و ارائه راهکارهای اخلاقی در رابطه با آثار فضای سایبری در تربیت دینی فرزندان

    

 

محمد نورمحمدی نجف‌آبادی؛ کارشناسی ارشد روانشناسی تربیتی و مشاور تحصیلی آموزش و پرورش شهرستان نجف آباد (نویسنده مسئول)   Email: [e-mail]

فریبرز صدیقی ارفعی؛ دکتری روانشناسی عمومی و استادیار گروه روانشناسی دانشگاه کاشان  Email: [e-mail]

ابراهیم یاوریان؛ کارشناس مشاوره خانواده و مشاور تحصیلی آموزش و پرورش شهرستان نجف آباد

 

چکیده

فضای سایبری (اینترنت)، نسل جدیدی از فضای روابط اجتماعی است و با توجه به اینکه عمر خیلی زیادی ندارد، توانسته است به‌خوبی در زندگی مردم جا باز کند. یکی از راه‌های مهم تربیت دینی فرزندان، انعکاس مطالب دینی در مطبوعات و رسانه‌ها است. تربیت دینی فرایندی دوسویه میان مربی و متربی است که ضمن آن، مربی با بهره‌گیری از مجموعه عقاید، قوانین و مقررات دینی تلاش می‌کند تا شرایطی فراهم آورد که متربی آزادانه در جهت رشد و شکوفایی استعدادهای خود گام برداشته و به‌سوی هدف‌های مطلوب رهنمون شود. آنچه در خانواده در راستای تربیت دینی از اهمیت زیادی برخوردار است، توجه به ارزش‌ها به‌ویژه ارزش‌های دینی، خانوادگی، اجتماعی و همچنین توجه به آداب و اخلاق زندگی است.

هدف از انجام این پژوهش، بررسی آسیب‌ها و ارائة راهکارهای اخلاقی در رابطه با آثار فضای سایبری در تربیت دینی فرزندان است که در آن، آثار و پیامدهای منفی اینترنت را در رابطه با آداب و اخلاق زندگی خانوادگی مورد بررسی قرار داده و راهکارهایی را جهت مقابله با آسیب‌های اخلاقی فضای سایبر در تربیت دینی ارائه می‌نماید. اطلاعات این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی و جستجو در پایگاه‌ها و منابع اطلاعات علمی اینترنتی گردآوری شده است.

نتایج پژوهش نشان می‌دهد که گسترش فضاهای مجازی اینترنتی مانند سایر انواع دیگر تحولات و پیشرفت‌ها، پیامدها و آثار مثبت و منفی گوناگونی را در زمینه آداب و اخلاق زندگی خانوادگی کاربران این‌گونه فضاها ایجاد کرده است. از جمله پیامدهای مثبت فضای سایبری، تسهیل و تسریع ارتباطات و تبادل اطلاعات است؛ همچنین از جمله آسیب‌های اخلاقی فضای سایبری در تربیت دینی فرزندان می‌توان به مواردی همچون: تعارض ارزش‌ها، بازداری‌زدایی، اعتیاد به اینترنت، بحران هویت و اختلال در شکل‌گیری شخصیت، شکاف نسل‌ها، انحرافات اخلاقی و جنسی، افسردگی و انزوای فردی و اجتماعی، به خطر افتادن حریم خصوصی افراد، ازهم‌پاشیدگی بنیان خانواده، کاهش نقش خانواده به‌عنوان مرجع، کاهش ارتباط والدین با فرزند و از بین رفتن حریم روابط اخلاقی بین فرزندان و والدین اشاره کرد.

واژگان‌کلیدی: فضای سایبر (اینترنت)، تربیت دینی، فرزندان، آسیب‌های اخلاقی اینترنت، راهکارها.

 

دریافت
حجم: 796 کیلوبایت

رابطه بین تأثیرات منفی فضای مجازی و تربیت دینی خانواده ها

(مطالعه موردی شهر اردبیل)
نویسنده: عزیزه پاداشیان فرد

چکیده

پژوهش حاضر از نوع همبستگی و هدف آن، تعیین ارتباط بین تأثیرات منفی فضای مجازی با تربیت دینی خانواده‌ها است. جامعه مورد مطالعه، خانواده‌های ساکن شهر اردبیل بودند که از میان آنها 100 نفر از والدین به‌عنوان نمونه مطالعاتی انتخاب شدند و پژوهش را با استفاده از پرسشنامه محقق‌ساخته به پیش بردیم. ما برای آزمون فرضیه‌ها از آزمون‌های آماری t-test مستقل و ضریب همبستگی پیرسون استفاده کردیم. نتایج نشان می‌داد که بین تأثیرات منفی فضای مجازی و تربیت دینی خانواده‌ها، رابطه معناداری وجود دارد.

واژگان کلیدی: فضای مجازی، تربیت دینی و خانواده‌ها.

دریافت
حجم: 785 کیلوبایت

تأثیرات فضای مجازی بر تعلیم و تربیت اسلامی

مجید عنان پور خیرآبادی؛ مدرس دانشگاه امام صادق (ع) - ایمیل [e-mail].

محبوبه عنان پور خیرآبادی؛ طلبه سال سوم حوزه علمیه عصمتیه سمنان – ایمیل [e-mail].

 

چکیده

تعلیم‌وتربیت در زندگی بشر، مهم‌ترین و اساسی‌ترین جنبه زندگی است؛ به‌گونه‌ای که هرگونه انحراف در آن، باعث انحراف در همه امور زندگی می‌شود. در عصر حاضر، ظهور فن‌آوری‌های نوین ارتباطی به همراه تحولاتی که در فضای مجازی به وجود آمده است، بسیاری از کارکردهای تربیتی خانواده‌ها را دچار اختلال کرده است. شناخت فن‌آوری‌های نوین و استفاده صحیح از آن و تقویت آموزه‌های دینی در جامعه می‌تواند از آسیب‌های تربیتی فضای مجازی بکاهد.

در این مقاله قصد داریم تا با بررسی آموزه‌های دینی تعلیم‌وتربیت، تأثیرات و راهکارهای تربیتی استفاده از فضای مجازی را مورد پژوهش قرار دهیم.

واژگان کلیدی: فضای مجازی، تربیت، فضای سایبر، آسیب اجتماعی، خانواده

دریافت
حجم: 953 کیلوبایت