تواضع یکی از موضوعات علم اخلاق اسلامی است که بیشتر خصلت های پسندیده از این سرمایه بزرگ، سرچشمه می گیرند. مرحوم نراقی در «معراج السعاده» در تعریف تواضع می گوید: «تواضع عبارت است از شکسته نفسی که نگذارد آدمی خود را بالاتر از دیگری ببیند و لازمه آن، رفتار و گفتاری است که دلالت بر احترام دیگران می کند. تواضع و فروتنی، اهمیت خاصی در اخلاق اسلامی دارد تا آنجا که خداوند به پیامبرش امر می فرمایند: «ای رسول من پرو بال رحمتت را بر تمام پیروان با ایمانت به تواضع بگستران.» (شعراء، آیه 215) این سفارش به پیامبری است که خداوند در مقام عظمت او فرموده است: «لولاک لما خلقت الافلاک»،« اگر به خاطر تو نبود، هرگز جهان آفرینش را نمی آفریدم.» پیامبری که به حق مصداق کامل خشوع و فروتنی است و این خود از رمزهای موفقیت آن حضرت در پیشبرد اهداف مقدسش و جذب افراد به سوی دین اسلام بود. عدی بن حاتم علت اسلام آوردن خود را چنین بیان می کند: وقتی به مدینه رفتم و از مسجد با آن حضرت به سوی خانه حرکت کردیم، در بین راه پیرزنی از آن حضرت نکاتی را پرسید و آن حضرت با بزرگواری و فروتنی خاص مدتی طولانی کنار او ایستاد و به سوالات او پاسخ داد، وقتی به منزل رسیدیم، زیرانداز خود را برای من انداخت و خودش در مقابل من روی زمین نشست. من گفتم این تواضع از اخلاق انبیاست نه از سلاطین و ایمان آوردم.
